Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-IV (WISC-IV)

Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-IV (WISC-IV), 6 yaş 0 ay ile 16 yaş 11 ay arasındaki çocukların zihinsel becerilerini ölçmeye yarayan klinik bir değerlendirme aracıdır. Test, zekâ düzeyinin yanı sıra çocuğun güçlü ve zayıf zihinsel becerileri hakkında ipuçları sunmaktadır. Çocukların ve gençlerin hem kendi yaş grubu içerisindeki beceri düzeylerini hem de kendi içlerindeki güçlü yanlarını ve desteklenmesi gereken becerilerini değerlendirmektedir. Üstün zihinsel potansiyele sahip çocuklar üzerinde farkındalık oluşturma işlevinin yanında geliştirilmesi gereken zayıf zihinsel becerilere yönelik uygun destek programlarının vakit kaybetmeden hazırlanmasına destek olabilmektedir.

Ek olarak, WISC-IV sonuçları çocuk ve ergen kliniklerinde klinik değerlendirmeye ve tedavi planını belirlemeye destekleyici bir araç olarak da kullanılmaktadır.

Test, Türk Psikologlar Derneği tarafından verilen eğitim ve süpervizyon sürecini tamamlamış, sertifikalı psikologlar tarafından uygulanır.

WISC-IV, 4 zihinsel beceri kümesine dağılmış olan 10 temel ve 5 yedek olmak üzere toplam 15 alt testten oluşmaktadır. Çeşitli sebeplerle temel alt testleri uygulamanın uygun olmadığı durumlarda yedek alt testlerden yararlanılmakta olup her çocuk için önerilen uygulama 10 temel alt testin tamamıdır. Tahmini uygulama süresi çocuğun çalışma hızına bağlı olarak 90 ila 120 dakika arasında değişmektedir.

Test dört ana bölümden oluşmaktadır:

1. Sözel kavrama (5 ayrı alt testten oluşur): Akıl yürütme, kavrama, kavram oluşturma, sözel bilgi ve sözel ifade yeteneği kullanılır. Her görev, işitsel uyaranı anlama, uzun süreli bellekte sözel olarak kodlanmış bilgiye ulaşma, tepkileri sözel olarak ifade etme yeteneği gerektirir. Sözel bilgi yanı sıra öğrenilmiş, bilgi ve yetenekleri yansıtan kristalize akıl yürütmeyi temsil eder. Lisan ve kültür yeterliliğini, okul başarısını yordar.

2. Algısal akıl yürütme (4 ayrı alt testten oluşur): Akıcı ve algısal akıl yürütme ve algısal organizasyonu ölçer. Her görev, görsel algı ve organizasyon, görsel olarak sunulan sözsüz materyali kullanarak akıl yürütme, idare etmeye-yönetmeye ilişkin işlevlerde kullanılan yetenekleri gerektirir.

3. Çalışma belleği (3 ayrı alt testten oluşur): Kısa süreli işitsel bellek, dikkat, konsantrasyon, çalışma belleğini ölçer. Her görev, seçme ve izleme dikkati, zihinsel manipülasyon, yetenekleri gerektirir.

4. İşlemleme hızı (3 ayrı alt testten oluşur): Zihinsel işlemleme hızı, harf-motor işlemleme hızını ölçer. Her görev, görsel algı ve organizasyon, görsel tarama, dikkatin yetkin kontrolü, gayretin sürdürülmesi, hız gibi çoklu motor tepkilerin verimli üretimini gerektirir.

WISC 4; çocuklarda uyum sorunları, okul başarısı, sosyal becerilerin değerlendirilmesi ve gelişim sürecinin izlenmesi amacıyla yapılabilir. Test sonuçları ise skor olarak belirtilmez. Çocukların etiketlenmesini engelleyen bu yaklaşım çocuğun yönelimlerine, üstün yetenekli olduğu konulara ve zayıf olduğu noktalara odaklanarak çocuğun gelişimine katkı sağlamayı amaçlar.